دموگرافی و نیازهای دمایی کرم برگخوار چغندر spodoptera exigua (lepidoptera: noctuidae) روی پنج رقم سویا در شرایط آزمایشگاهی

کرم برگخوار چغندرقند spodoptera exigua (hübner) از آفات مهم با دارای دامنه میزبانی وسیع می باشد.. زیست شناسی آزمایشگاهی، پارامترهای جدول زندگی، جدول تولید مثل و رشد جمعیت s. exigua روی پنج رقم سویا شامل jk، سحر، l17، williams و bp در داخل اتاق رشد و تحت شرایط دمایی 1±25 درجه سانتی گراد، رطوبت نسبی 5±60 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی مورد بررسی قرار گرفت. طولانی ترین طول دوره رشد لاروی روی رقم l17 تعیین شد. بیشترین میانگین طول دوره قبل از بلوغ نیز روی رقم l17 محاسبه شد. بین میانگین طول عمر حشرات کامل روی ارقام مختلف سویا تفاوت معنی داری مشاهده شد (p<0.05). امید به زندگی شب پره در زمان ظهور حشرات کامل روی ارقام jk، سحر، l17، williams و bp به ترتیب 45/06، 11/14، 15/81، 19/04و 17/72روز بود. نرخ ناخالص باروری روی رقم williams بیشتر از سایر ارقام بود. نرخ خالص تولیدمثل روی ارقام jk، سحر، l17، williams و bp به ترتیب 6/37±6/58،21/59±3/44،56/39±11/2،42/00±137/0 و 4/09±41/28 (ماده/ ماده/ نسل) عدد بود. نرخ ذاتی افزایش جمعیت، روی ارقام jk، سحر، l17، williams و bp به ترتیب 0/004±0/0006/13738±0/0003/13226±0/0040/11687±0/16798و 0/004±0/12236(ماده/ ماده/ روز) بود. میانگین طولانی ترین و کوتاه ترین مدت زمان هر نسل شب پره به ترتیب روی ارقام l17 و سحر بدست آمد. آزمایشات مربوط به نیازهای دمایی در شش دمای ثابت 15، 20، 25، 30، 35 و 37/5 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 5±60% و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام شد. کل دوره رشد از تخم تا ظهور حشرات کامل در دماهای ذکر شده به ترتیب 118/25، 57/44، 27/85، 23/90، 20/50و 20/73 بدست آمد. با استفاده از مدل خطی، مشاهده شد که آستانه دمایی پایین برای رشد مراحل تخم، لارو، شفیره و کل دوره رشدی کرم برگخوار چغندرقند به ترتیب 11/09، 11/10، 9/92 و 10/50درجه سلسیوس و ثابت دمایی به ترتیب43/67، 24/70،136/290 و 475/83 درجه-روز تعیین شد. مدل غیرخطی briere-1 و lactin-1 برازش مناسبی با داده های تجربی نشان دادند.